Tôi đã gặp trên hai nam thanh khật khùng, tướng diện cà ngất, cà ngơ, ăn nói nhểu nhảo mà hay chọc gái, gặp giai nhân đi theo ngó cách trắng trợn. Họ nghe thú vị tận đáy tâm hồn những điều mà tuổi thơ họ nghe lạnh lạt, những điều mà người lớn xung quanh họ không khai thác được nguồn ham mê bằng. Họ tưởng tượng hạnh phúc của cuộc sống hôn nhân.
Chúng nhất định thế nào cũng kiếm cho được chỗ yên để ngủ. Sự khôn ngoan của Tạo hóa đã chuẩn bị sẵn cho bạn trai những cơ quan riêng biệt và một tâm hồn khả dĩ giúp họ làm cha, bảo đảm hạnh phúc gia đình. Nhà giáo dục cảm thấy khó thuyết dụ.
Làm tác văn thì họ viết văn đọc vừa nổ mắt vừa điếc rái một lượt. Là một hữu thể giàu lý trí, nhưng trong khi yêu, bạn trai ít dùng đủ khả năng nầy, thứ khả năng thường kém ở bạn gái mà lại được bạn gái coi như kim chỉ nam lúc gảy ngón đ àn tình như chúng ta sẽ nói sau. Tôi chỉ nhấn mạnh ở chỗ bạn trai đừng tỏ ra mình là phái yếu ở chỗ chạy theo mê say, thờ lạy ảnh giai nhân.
Tuy giàu tự ái, tự cao, tự trọng hơn ai hết, nhưng bạn trai có một đặc điểm tâm lý nầy ai cũng lấy làm lạ là dễ hối hận và dễ xin lỗi. Mấy dòng nầy diễn tả đúng hình ảnh con người không lý tưởng, bị nghèo đi tận tâm hồn, có rất đông ở thời đại chúng ta. Nếu không hại được thân thể của bạn và người duyên mới của bạn thì tên tuổi đã bị diềm xuống đất đen.
Họ anh dũng trong những chuyện phải hy sinh vì nghĩa cả lắm. Trong cơ quan có kỷ luật mà họ thụ giáo hay cộng tác, họ cho những luật đúng giờ đúng khắc là dây rối vướng chân họ. Khi thành tâm chờ đợi như vậy, họ không kiên quyết theo ý riêng mình mà phú mặc may rủi, tùy chỗ cha mẹ đặt cho họ ngồi.
Tôi không cần bàn rộng óc nhiệm vụ của đàn ông, hiểu cách riêng là bạn trai trong các vai trò có tính cách công. Bạn thử đọc sách coi. Nói vậy không có ý bảo bạn trai hoàn toàn yếu đuối trước những lời đường mật.
Họ tự nhiên thấy khao khát tìm hiểu những huyền nhiệm về mình và người khác phái. Bạn thấy họ sẽ hết yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó. Họ tự nhiên thấy khao khát tìm hiểu những huyền nhiệm về mình và người khác phái.
Nhưng thưa bạn, tôi sợ một chút nầy là tuổi bạn hay thay đổi. Trong lớp học chẳng hạn: có nhiều cái bạn trai vì tính háo thắng la lối um sùm để đả đảo, hoan nghênh. Họ không tin ai nên không buồn đem tâm sự phanh phui mà chỉ thích trở về với nội tâm, thầm nghĩ những điều mình mong ước cách đơn độc.
Có nhiều vấn đề không ăn thua đến óc xã hội, việc tổ chức chánh quyền, cải tạo phong tục, canh tân xứ sở, họ vẫn bàn leo qua, ra đề nữa, nói không ra đâu mà cứ nói. Bạn phải có lý tưởng, điều đó chắc rồi. Tuy vậy, người ta có thể chế ngự nó được.
Khi có con người, mà muốn cứu khỏi xiềng tội lỗi, làm cho con người thông cảm đời sống siêu nhiên của Thượng đế, có những đường lối sống thiện hầu ca tụng Tạo hóa, yêu mến người, Thượng đế cũng dùng tình yêu giao các phận sự cho đàn ông. Mà có lỗi cũng vẫn khóc, buồn cả ngày, tìm thượng cấp xin lỗi được mới yên. Ông dẫn chứng: Nã Phá Luân cho tình dục đọc sách, xô đẩy mình tới điên cuồng, Walter Scott hồi 16 tuổi nuốt hằng mấy thư viện.