Lòng họ lâng lâng nghe mà cũng băn khoăn. Tôi không bàn nhiều về thứ uế tinh nầy. Khi phải lật qua một trang sổ đời thì cứ lật rồi thôi.
Nếu họ là một linh mục thì gánh trách nhiệm của họ là gánh khủng khiếp. Họ không phải không biết lý tưởng của ái tình, không biết nhân nghĩa của đời uyên ương, nhưng tự nhiên ái tình của họ ích kỷ ở chỗ tìm một đối tượng yêu đồng phái hay khác phái để thỏa mãn bản năng tính dục. Thật giựt giải quán quân trong làng ăn.
Họ không nghĩtính loài người là trống miệng. Lịch sử đi vòng tròn. Ta không đ ào luyện những bạn trai giàu tự ái thì đ ào luyện ai.
Các lời khuyên luân lý ấy khó vô được cửa tâm hồn họ. Mà nếu ta để tâm hồn chìm lặng trong mơ mộng không kềm hãm thì những khí lực phải tiêu ma, ý chí kiệt quệ. Có không ít bạn trai học thi, vì muốn bắt chước cổ nhân tiếc từng phút đồng hồ, đã dùng những chất giết người như cà phê đậm pha rum, như các thuốc thức dai.
Nếu họ càng trở thành một kẻ đáng thương hại, dù có tâm hồn cao thượng thì người thanh niên càng bớt yêu họ. Vì chưa già giặn, họ không thấy được trong cái nhịn có cao cả, lễ phép. Riêng bạn trai vì tuổi xuân là non nớt, dễ bắt chước nên khi hội họp, họ dễ bị ảnh hưởng.
Lúc làm giám thị cho một tổ chức giáo dục nọ, tôi thường bắt được nhiều thư tình tứ của thứ bạn trai lai gái ấy. Trong cái phức tạp ấy có mâu thuẫn có thay đổi bất ngờ. Họ chưa có quyền chức vì chưa làm việc xã hội, chưa có quyền lực vì còn lệ thuộc gia đình, cũng không có quyền thế vì chưa làm nên việc gì khả quan.
Lấy nhục tình làm phương thế tìm nhục lạc: cho nhục tình là xấu mà vẫn tìm nhục lạc, tìm cách bẽn lẽn trong tinh thần che giấu. Những tổ chức giáo dục có ý đào luyện cấp chỉ huy nên đề phòng giao việc lớn cho họ. Có kẻ tưởng mình mang một chứng bệnh gì quái gở do những tư tưởng ô uế xác thịt.
Đối với bạn trăm năm cũng như con cái, tôi tớ trong gia đình, người nam chớtính khô lạt của mình có thể làm hại cho hạnh phúc cuộc sống chung. Có nhiều nhà giáo dục cũng cho là lối chơi nầy không hề chi rồi cũng cười xòa theo. Ngồi trên đi văng nói chuyện với mẹ đang may, họ để lòng mình trôi trên cánh bướm.
Đọc tâm lý bạn gái bạn thấy tôi nói tâm hồn người thiếu nữ lúc xuân thời rất bí mật nhất là lúc chuyển mình sang cuộc sống người lớn, họ chưa có ý gì nhất định. Có lẽ họ chưa để ý giá trị danh ngôn nầy của Gustave Le Bon: một lời nói ngọt có hiệu năng hơn một câu nói hay. Nhục lạc không phải là một xa xỉ phẩm người ta có thể vụn trộm để trả lời đòi hỏi của thútính .
Nhưng con à, có một sinh vật tốt đẹp, huyền bí hơn hết là con người Tạo hóa sáng tạo cái mà mẹ gọi là con người gồm hai hữu thế: một nam và một nữ. Người ta thấy còn tổn hại cho danh giá nữa. Nhưng cha không chịu được những khoản mẹ chi tiêu mà cha không biết lý do.