Không có thứ gì để tìm hiểu. Mặt trời, trái đất, cây cối, động vật, con người – tất cả đều là biểu hiện của ý thức dưới các mức độ khác nhau, ý thức thị hiện dưới dạng hữu tướng. Do không còn bám rễ vào Bản thể hiện tiền nữa, cho nên cái tôi của bạn trở thành một cấu trúc tâm trí dễ bị tổn thương và mãi mãi nghèo nàn, nó sản sinh ra một loại xúc cảm căn bản chiếm phần ưu thế gọi là sợ hãi.
Tôi diễn bày từ kinh nghiệm nội tại. Tình hình này được mọi người xem là bình thường. Liệu nó vẫn còn quá khứ và tương lai không? Liệu chúng ta còn có thể đề cập đến tương lai theo bất cứ một ý nghĩa nào đó không? Câu hỏi: “Mấy giờ rồi?” hay “Hôm nay là ngày thứ mấy?” – nếu như có ai đó nêu lên – sẽ hoàn toàn vô nghĩa.
Đối với tôm tiến bộ dường như là tất cả, cả trong cuộc sống cá nhân lẫn tập thể của chúng ta, không chấp nhận các hạn chế của hiện tại mà phải phấn đấu để vượt qua chúng và kiến tạo thứ gì đó tốt đẹp hơn. Tình hình này diễn ra đặc biệt khi tôi phải lo nghĩ hay dấn thân vào lối mòn âu lo. Để lưu ý bản thân rằng bạn đã để cho chính mình bị thống trị bởi thời gian tâm lý, bạn có thể sử dụng tiêu chuẩn đơn giản sau đây.
Nó không giản lược cái không hình tướng vô hạn vô biên thành một cá thể hữu hạn. Dù có tỏ ngộ hay không, bạn vẫn là đàn ông hay đàn bà, cho nên ở bình diện hình tướng bạn vẫn không toàn vẹn. Nhưng kinh nghiệm dù có đẹp đẽ thế mấy đi nữa cũng đến rồi đi.
Bằng cách chứng kiến sự phản kháng, bạn sẽ thấy nó chẳng phục vụ cho mục đích nào cả. Nó sẽ thay đổi, biến mất đi, hay không còn làm cho bạn thấy hài lòng nữa. Dĩ nhiên, tất cả điều này có liên hệ nội sinh với tình trạng đồng hóa giữa tâm trí của bạn.
Thông qua cơ thể nội tại ấy, bạn kết nối không thể phân cách được với Sự Sống Duy Bất Nhị Thiên này – với các bất sinh bất diệt hiện trú vĩnh hằng. Lao động thể chất và một số hình thức vật lý trị liệu có thể có lợi trong việc phục hồi dòng sinh khí này; nhưng nếu bạn không thực hành triệt để sự vâng phục trong cuộc sống hàng ngày, thì các cố gắng ấy chỉ có thể giảm nhẹ tạm thời các triệu chứng bệnh, bởi vì nguyên nhân – tức là khuôn mẫu phản kháng – chưa được giải trừ. Cho đến lúc ấy, điều xấu xa vẫn chưa được cứu chuộc, và do đó vẫn cứ là xấu xa.
Tiến trình tóm tắt lại như sau: Tập trung chú ý vào cảm giác bên trong bạn. Tâm trí vị ngã, tức chủ thể sáng tạo cái thế giới này, sụp đổ hoàn toàn. Lúc ấy, mối quan hệ sẽ trở thành sự rèn luyện tâm linh của bạn (tiếng Phạn gọi là Sadhava).
Tôi không có ý định dùng từ ngữ “xấu xa/tai ương” (evil) để ám chỉ nó. Sẽ quan trọng đối với bạn bao lâu bạn chưa thấy ra được mục đích nội tại của mình. Chỉ có cường độ xúc cảm là khác nhau.
Theo Thánh Paul, toàn thể mọi tạo vật đều chờ đợi loài người tỏ ngộ. Nếu bạn muốn nhận lấy trách nhiệm đối với đời mình, bạn phải chọn một trong ba giải pháp ấy, và phải chọn ngay bây giờ. Chúng là biểu hiện của không gian nội tại và sự yên lặng nội tại, biểu hiện của cái tĩnh lặng: cái dạ con có khả năng vô biên vốn sáng tạo ra tất cả mọi hiện hữu.
Sau này, khi cái quầng đau khổ đã trỗi dậy hoàn toàn khỏi tình trạng ngủ vùi của nó, bạn có thể sẽ trải nghiệm sự hỗn loạn đáng kể trong khoảng không gian nội tại của mình trong một thời gian, có lẽ kéo dài đến vài ngày. Càng xem trong thời gian – tức là quá khứ và tương lai – bạn càng dễ đánh mất cái Bây giờ, vốn là thứ quí giá nhất. Đó là món quà quý giá nhất bạn có thể dành cho họ.