Nơi phù hợp nhất để bạn ghi chú là ở trang mục lục hay trang tiêu đề. Các tác phẩm khoa học xã hội không giới hạn ở người thuật việc thật. Euclid đã giúp bạn thấy dễ hiểu hơn bằng cách làm rõ những định đề ngay từ đầu.
Dù trong sách có thể có thêm những phần thảo luận nhưng tất cả đều phục vụ các quy tắc. Việc lồng ghép các ẩn dụ thường làm cho nội dung tác phẩm có thêm nhiều lớp nghĩa chứ không chỉ nằm trong các từ ngữ viết nên tác phẩm. Cũng có trường hợp, những từ quan trọng đối với tác giả không gây khó khăn gì cho bạn vì bạn hoàn toàn hiểu chúng.
Chúng ta thường đọc báo, tạp chí và cả những mẩu quảng cáo vì chúng cung cấp thông tin. Anh ta còn phát hiện ra, trong khoảng thời gian đọc kiểm soát ngắn ngủi đó, liệu cuốn sách có chứa đựng nội dung gì quan trọng về vấn đề anh ta đang tìm hiểu hay không. Lúc đó, bạn phải trả lời được câu hỏi Đúng ở chỗ nào?.
Không có cách học nào là bị động, cũng như không có cách đọc nào là không chủ động. Được xuất bản lần đầu tiên năm 1940, ngay lập tức, Đọc sách như một nghệ thuật đã trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất và duy trì vị trí đó trong suốt hơn một năm. Tình trạng viết một đằng hiểu một nẻo như vậy sẽ làm hỏng hoặc ít nhất là cản trở hoạt động giao tiếp.
Hiểu biết của bạn rộng hơn, bạn đã thay đổi nhưng cuốn sách thì không. Chúng tôi không đồng tình với tất cả lý lẽ trên vì những lý do sau: Mặc dù cuốn sách thực hành nào cũng mang tính khích lệ, cổ vũ nhưng những yếu tố này không được đặt ngang hàng với yếu tố thực hành.
Người có kinh nghiệm học một kỹ năng phức tạp biết rằng họ không nên lo sợ khi thấy một loạt các quy tắc xuất hiện lúc họ bắt đầu học một điều gì đó. Hai cuốn sách của George Orwell, Animal Farm (Trại nuôi súc vật) và 1984, đều là những cuộc tấn công mạnh mẽ vào chế độ độc tài. Nếu không bắt tay vào hành động thì sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề.
Trong trường hợp đó, anh ta buộc phải sắp đặt nguyên nhân của các sự kiện cũng như động cơ của những hành động đó. Độc giả giàu kinh nghiệm có thể học cách tiến hành đồng thời cả hai, ở đây chúng ta sẽ bàn về chúng như hai thực thể hoàn toàn khác biệt. Sự khác biệt giữa học có hướng dẫn và học bằng sự khám phá chính là sự khác biệt về tài liệu mà người học dùng.
Tóm lại, ta chỉ có thể học từ những người giỏi hơn ta. Điều này giải thích tại sao các tác giả thường thay thế một từ đơn lẻ bằng một cụm từ khá chi tiết khi muốn diễn đạt dễ hiểu. Giả sử, thông qua đọc kiểm soát một số sách, bạn đã có khái niệm tương đối rõ về chủ đề mà ít nhất vài cuốn trong số đó bàn tới.
Giờ thì bạn có thể thấy việc hiểu được thuật ngữ của tác giả có hiệu quả như thế nào. Rắc rối xảy ra khi bạn không phân biệt rõ ràng giữa vật lý học và tâm lý học - những lĩnh vực mà các nhà khoa học và triết học đã tranh luận rất nhiều qua các thời kỳ. Bạn sẽ phân loại được một cuốn sách mà không phải đọc quá kỹ nếu chú ý đến câu chữ và ghi nhớ những mục sách cơ bản trong đầu.
Trẻ em luôn đặt những câu hỏi kỳ diệu như: Tại sao là con người? Cái gì làm cho con mèo chạy được? Tên ban đầu của thế giới là gì? Thượng đế có lý do để tạo ra trái đất không? Đó là cách thể hiện sự tìm kiếm tri thức của trẻ em. Vì thế, yêu cầu đọc tích cực càng quan trọng hơn so với bất kỳ lúc nào: xác định chủ đề, tìm ra mối quan hệ giữa tổng thể và bộ phận; phân tích các thuật ngữ và tìm ra các luận đề và lý lẽ; cố gắng trước khi bắt đầu phê bình hay đánh giá tầm quan trọng. Nhưng đối với thơ ca thì không như vậy.