Lần này tôi tự nhủ: "Mày phải là thằng cha Dale Carnegie với tất cả những lỗi lầm và kém cỏi của nó. Vì tôi ca tụng Đại tướng trên đài phát thanh, nên mụ ấy tố cáo Đại tướng đã thủ tiêu hết tám triệu Mỹ kim quyên cho người nghèo. Trên 30 năm đầu tắt mặt tối, người chỉ chuốc thêm nợ và nhục nhã.
Rồi hoạ vô đơn chí: nhà ngân hàng ông gởi tiền cũng vỡ nợ. Ít bữa sau, bác sĩ kêu điện thoại cho hay cháu đã qua cơn nguy. Thật ra nó có nghỉ trong một khoảng khắc mỗi lúc bóp vào.
Mấy năm trước nhân dịp nghỉ, tôi đánh xe dạo vùng Texas và New Mexico với bác sĩ O. Miệng tôi khô, chân tôi quỵ, tim tôi đập thình thình. Tại sao vậy? Bởi vì ông vẫn mơ tưởng một diễm ảnh cao xa.
Người đó làm nghề buôn đường. Cứ thế học và thi đậu hai bằng: một bằng kiến trúc tổng quát, tại Đại học đường Minnesota, một bằng giáo sư mỹ thuật Đại học đường Columbia. Biết bạn nghĩ điều gì, tôi sẽ đoán được bạn ra sao.
Tôi không buồn đóng tàu chút nào, mà cũng không buồn làm việc gì cả. Vì ba tôi có hai tấm vé xe lửa đi khỏi trả tiền. Nhưng nét mặt và giọng rên rỉ kia thiệt như muốn nói "Trời ơi! Nếu ông thấu được nỗi đau đớn của tôi!".
Như trên kia tôi đã nói, cả các nhà khoa học cũng quay về tôn giáo. Như vậy bà ấy đã tự tìm thấy chân lý của John Cowper Powys trong cuốn: Nghệ thuật để quên điều bất hạnh. Và bắt tôi mặc quần áo dài, rộng.
Nhưng trong khi mua bán, tôi lo lắng tới cái này cái nọ: Bàn ủi điện đã gỡ ra chưa? Có lẽ cháy nhà mất? Chị ở chắc bỏ đi rồi, ai coi sóc tụi nhỏ? Dễ mà tụi nó cưỡi xe máy đi chơi, bị xe cán rồi cũng nên? Có khi tôi sợ toát mồ hôi, chạy vội về nhà coi có xảy ra chuyện gì không. Nói cách khác là tôi rán thu thập đủ những sự kiện chống lại tôi, trái với ý muốn của tôi. Nếu ta không thể yêu được kẻ thù, làm tốt cho họ, thì ít ra ta cũng phải yêu lấy ta chứ? Ta phải yêu ta, khiến họ không thể làm chủ hạnh phúc, sức khỏe và những nét nhăn trên mặt ta được chứ?
Chiếc xe cứ thế chạy thẳng lên lề cỏ và đâm vào một gốc cây. Trong một phần tư thế kỷ, cặp vợ chồng gốc gác ở Kansas đó, du lịch khắp thế giới, quay phim về đời sống dã man của những bọn mọi gần tiêu diệt ở Châu Á và Châu Phi. Tới lúc tận số rồi đây".
Mà ý niệm đó hoàn toàn tuỳ thuộc ta. 000 người xin việc để ông rút kinh nghiệm mà viết cuốn Sáu cách để tìm việc làm. Sợ, lo, oán, ghét, tính vô cùng ích kỷ, không biết thích nghi với hoàn cảnh, những cái đó đôi khi là nguyên nhân của bệnh đau bao tử và chứng vị ung.
Mà ý niệm đó hoàn toàn tuỳ thuộc ta. Nhân vì Disraeli có nói: "Đời người tựa bóng câu, hơi đâu mà nghĩ tới những chuyện lặt vặt", nên Andres Maurois viết trong tờ This Week: "Câu đó đã giúp tôi nén được biết bao nỗi đau lòng. Điều mà ông sợ nhất đã xảy ra!