Sự hao mòn trí tuệ chính là cái giá phải trả cho việc không luyện tập trí não. Nó hẹp hơn vì chúng tôi chỉ đề cập đến những ghi chép sử dụng văn phong trang trọng mô tả lại một thời kỳ, một hay một chuỗi những sự kiện trong quá khứ. Yêu cầu chỉ được nêu dữ kiện, không nêu ý kiến (trừ trường hợp như ví dụ trên) cũng hạn chế tính bao quát của các cuốn bách khoa toàn thư.
Một cuốn sách chủ yếu nói đến ý kiến, lý thuyết, giả thuyết hay suy đoán đúng trong một số trường hợp cũng truyền đạt kiến thức cho người đọc, vì thế cũng là một tác phẩm khoa học. Tất nhiên, một cuốn tiểu sử được uỷ quyền không được tin tưởng như tiểu sử cuối cùng. Đa số các nhà khoa học hiện đại không quan tâm các độc giả không chuyên nghĩ gì nên họ không cố gắng thu hút các độc giả này.
Và khi đã bắt đầu với một tác giả, bạn rất dễ đi đến tìm hiểu văn cảnh tác phẩm. Chúng tôi chưa bao giờ đọc một cuốn sách về triết lý chính trị mà không cố thuyết phục người đọc tin vào một hình thức chính phủ tốt nhất, dù nó nghe có vẻ lý thuyết hay trừu tượng đến đâu. Đây là quy tắc đầu tiên của việc đọc lịch sử.
Ngược lại, nếu bạn phụ thuộc hoàn toàn vào sách hướng dẫn mà không bao giờ đọc sách gốc, có thể bạn sẽ gặp rắc rối. Trong đó, luận điểm một là A, luận điểm hai là B, luận điểm ba là C,… và cứ tiếp tục như vậy. Bạn cần nhớ rằng mỗi lĩnh vực kiến thức đều có hệ thống từ chuyên môn riêng.
Đôi khi, chúng ta buộc phải chấp nhận thực tế rằng có các tác giả sẽ không đưa ra câu trả lời nào cho một hoặc hơn một câu hỏi của chúng ta. Trong trường hợp tác giả đưa ra một lập luận với mong muốn độc giả lập luận trở lại, thì một độc giả có năng lực cần phải biết các quy tắc lập luận. Phương tiện để đo tính hoàn chỉnh đó nằm ở số lượng các điểm khác biệt độc đáo có giá trị hàm chứa trong vấn đề được so sánh.
Ông ta cũng cố gắng để độc giả dễ dàng nhận ra những thuật ngữ và tiền đề được ông sử dụng. Ta phải biết họ là ai, và làm cách nào để học hỏi họ. Đây là đọc để lấy thông tin.
Quy tắc trên cũng được áp dụng với các bài tóm tắt và trình bày cốt truyện. Chúng tôi chọn chủ đề là ý tưởng về sự tiến bộ. Điều phân biệt giữa chúng ta với các triết gia là các triết gia thường suy nghĩ một cách mạch lac, họ đặt những câu hỏi có tính tìm tòi và suy nghĩ kỹ về các kinh nghiệm để tìm ra câu trả lời.
Đối với tác giả, chưa chắc đã là những câu thật sự quan trọng nhất nhưng khả năng đó hoàn toàn có thể xảy ra, vì những ý quan trọng nhất mà tác giả muốn bày tỏ chắc hẳn sẽ là những phần mà bạn thấy khó hiểu nhất. Cũng có thể, văn phong này được ưa thích nhờ tác phẩm Pensees của Pascal (tất nhiên, Pascal không hề có ý định để tác phẩm của mình trở thành những câu nói ngắn và bí hiểm. Chúng tôi đã đặt câu hỏi này với 25 độc giả, và hơn nửa trả lời là Nguồn gốc của loài người.
Nhưng một số nhà khoa học xã hội cho rằng rất nhiều nhà báo và phóng viên đã khiến khái niệm này phải làm quá nhiều việc. Người bắt bóng là người tiếp nhận thông tin theo nghĩa là hành động của họ làm quả bóng dừng lại. Do đó, nhà khoa học xã hội phải tiếp tục chiến đấu với những thuật ngữ riêng của mình trong suốt tác phẩm của ông và sự chiến đấu đó đã gây ra vấn đề cho độc giả.
Lời khuyên đầu tiên về cách đọc truyện mà chúng tôi muốn dành cho bạn là hãy đọc thật nhanh với sự chú tâm cao độ. Đối mặt với tình huống phức tạp này, bạn hãy quyết định thu hẹp giới hạn, chỉ tìm hiểu về tình yêu với con người thôi tình yêu giữa người với người, đồng giới hay khác giới, bằng tuổi hay khác tuổi,… Nhưng bạn sẽ thấy vẫn còn nhiều vấn đề kể cả khi bạn chỉ đọc một số ít sách về chủ đề đã chọn. Bốn luận điểm này có thể được tóm tắt như sau: Khi người đọc nói Tôi hiểu nhưng tôi không đồng ý, anh ta có thể trình bày với tác giả những ý kiến phê bình sau đây: (1) Ngài không có đủ thông tin; (2) Ngài đưa ra thông tin không chính xác; (3) Ngài trình bày không logic, lập luận của ngài không thuyết phục; (4) Quá trình phân tích của ngài chưa hoàn chỉnh.